مبانی نظری سلامت عمومی به همراه دو پرسشنامه در قالب ورد و فایل منابع فارسی و انگلیسی
مقدمه
در زندگی ماشینی امروز یکی از مهم ترین ارکان سلامتی انسان یعنی ورزش و فعالیت بدنی فراموش شده است و این امر در درمان بسیاری از بیماری ها و پیشگیری از بیشتر آنها را با مشکل بزرگی مواجه کرده است. کمبود فعالیت بدنی و ورزشی در جوامع امروزی یکی از دلایل اصلی بیماری های مزمن مثل دیابت، چاقی و بیماری های قلبی و عروقی به شمار می آید. به طور قطع در یک جامعه فعال که در آن تمامی افراد از تمامی قشر ها با ورزش خو گرفته اند، سلامتی بسیار آسانتر بدست خواهد آمد و از بسیاری مشکلات پیشگیری خواهد شد (کاین، 1387).
ورزش و تربیت بدنی به عنوان یک مقوله مهم علمی و تربیتی در توسعه قواي جسمی و روحی – روانی افراد در حال حاضر مورد توجه بسیاري از کشورهاي جهان می باشد. بعضی از کشورها با برنامه ریزي هاي اصولی و سرمایه گذاري خاص در جهت دستیابی به اهداف مهم تربیت بدنی و ورزش گام هاي مهمی برداشته اند و شرایط جامعه را بگونه اي مهیا ساخته اند که امکان دستیابی به اماکن ورزشی و ورزش هاي گوناگون براي همگان فراهم باشد.
فعاليت جسمانی و احساس خود
شواهدي وجود دارد كه احساس فرد در فعاليت جسمانی بهبود مي يابد. فولكين و سيم (1981) در خصوص تناسب جسمانی و بهبود متغيرهاي روانشناختي مربوط به ادراك از خود، تحقيقات موجود را بررسي كردند. آن ها به اين نتيجه دست يافتند كه آموزش تناسب اندام ، خلق، رفتارهاي مربوط به شغل و خودپنداره را بهبود مي بخشد
فعاليت جسمي و عملکرد شناختي
فعاليت جسمي و ورزشی برحسب تاثيرشان بر پردازش اطلاعات و عملکرد شناختي نيز مورد بررسي واقع شده اند. تامپروسکي و اليس (1986) بر اساس بررسي تحقيقات موجود به نتايجي دست يافتند.
فعاليت جسمي و خواب
كساني كه فعال هستند و ورزش مي كنند در مقايسه با افرادي كه فعال نيستند گرايش دارند تا بر بي خوابي سريعتر غلبه كنند و خواب طولاني تر و عميق تري داشته باشند. احتمال داشتن اختلالات خواب در افراد فعال پايين تر است (وايت لو و همكاران،2008 ).
سلامت روانی:
پیش از پرداختن به تعریف سلامتی روانی لازم است به یک نکته اشاره نماییم. سه واژه ی« بهداشت روانی» و«سلامت روانی» و « بهزیستی روانی2»گر چه دارای معانی متفاوتی هستند، ولی در مواردی بجای یکدیگر به کار می روند(هرشن سن و پاور، 1988).
اصول بهداشت روانی:
چنانکه قبلا ذکر شد، هدف اصلی بهداشت روانی پیشگیری است و این منظور به وسیله ایجاد محیط فردی واجتماعی مناسب حاصل می گردد. بنابراین برای هر فرد لازم است که با اصول بهداشت روانی آشنایی داشته باشد. اصول اساسی بهداشت روانی عبارت است از:
ورزش و بهداشت روان
انجمن بهداشت روانی کانادا در یک دید جامع بهداشت روانی را در سه قسمت “نگرش های مربوط به خود، نگرش های مربوط به دیگران و نگرش های مربوط به زندگی” تعریف می کند. از نظر این انجمن، بهداشت روانی یعنی “توانایی سازگاری با دیدگاههای خود، دیگران و رویارویی با مشکلات روزمره زندگی.” بهداشت روانی افراد متاثر از عوامل متعددی است.
نظریه ی آدلر:
بنا بر نظریه آدلر فرد برخودار از سلامت روانشناختی، توان و شهامت یا جرات عمل کردن را برای نیل به اهدافش دارد. چنین فردی جذاب و شاداب است و روابط اجتماعی سازنده و مثبتی با دیگران دارد.
نظریه ی سالیون:
ویژگی های سلامت روانشناختی از دیدگاه وی عبارتند از:
1-شخصیت برخورد از سلامت روانشناختی«انعطاف پذیری» است و با توجه به موقعیتهای بین فردی نوین، در روابط اش با دیگران به طور متناسب تغییر پذیر است.
ندارد، تدافعی نیست و به تمجید وستایش دیگران نیز دلخوش نمی کند.
نظریه ی آلبرت الیس:
الیس در پیدایش بیماری عاطفی یا سلامت روانشناختی هر سه عامل فیزیولوژیکی، جسمانی و روانشناختی را مورد توجه قرار می دهد. الیس از لحاظ گرایشهای انسانی تا حدودی زیاد با مازلو شباهت دارد.
نظریه ی ویلیام گلاس:
انسان سالم بنابر به نظریه گلاس کسی است دارای ویژگی های زیر می باشد:
1-واقعیت را انکار نکند ودرد و رنج موقعیت ها را با انکار کردن نادیده نگیرد، بلکه با واقعیت ها به صورت واقع گرایانه ای روبرو شود.
پژوهش های انجام شده در داخل کشور
غضنفری و همکاران (1387) در تحقیقی به بررسی رابطۀ فعالیت جسمانی و نمایۀ تودۀ بدنی در جانبازان شیمیایی سردشت پرداختند و نشان دادند که با توجه به ارتباط میان فعالیت جسمانی و کیفیت زندگی و اهمیت این مسئله در سلامت جانبازان شیمیایی، باید تدابیری اندیشیده شود تا ضمن کنترل وزن، فعالیت جسمانی این دسته از افراد افزایش یابد.