مبانی نظری سرمایه و فکر اجتماعی+پرسشنامه

مقدمه:

در فصل دوم تحقیق،به بررسی ادبیات و پیشینه تحقیق پرداخته می شود. برای این کار محقق با مراجعه به منابع کتابخانه ای از قبیل کتب و نشریات تخصصی و مرتبط با موضوع تحقیق، اسناد و مدارک مرتبط، اینترنت و همچنین با جستجو و بررسی پژوهش ها و گزارش های تحقیقاتی مرتبط با موضوع و مساله تحقیق، به انتخاب مرتبط ترین موضوعات پرداخته و با رویکردی غالباً قیاسی علم موجود در زمینه تحقیق را تدوین می کند. در پژوهش حاضر با مراجعه به منابع داخلی و خارجی و تحقیقات انجام شده، ادبیات و پیشینه تحقیق تدوین گردیده است. برای انجام این کار، ابتدا به بررسی تعریف سرمایه اجتماعی،مفهوم، تاریخچه، اهمیت، دیدگاهای مختلف سرمایه اجتماعی پرداخته شده است و در بخش دوم به تعاریف، مفهوم سرمایه فکری پرداخته شده است ودر بخش سوم به تاریخچه، مفهوم، چیستی، تعاریف مختلف، عوامل افزایتنده و کاهنده، نقش و اهمیت بهره وری منابع انسانی، نقشها و چالشهای جدید مدیریت منابع انسانی پرداخته شده و در نهایت با مروری بر تحقیقات داخلی و خارجی چارچوب نظری پژوهش ارائه شده است.

تعاریف سرمایه اجتماعی

سرمایه اجتماعی یک عنوان گلی است. از سرمایه اجتماعی تعاریف متعددی ارائه شده که دلالت بر چند بعدی بودن این مفهوم دارد. سرمایه اجتماعی مفهومی جدید است که از سالهای 1990 برای نخستین بار از سوی جامعه شناسان فرانسوی و آمریکایی (بوردیو،کلمن،پنتام و…)گردید(بولینو،2006). پانتام سرمایه اجتماعی را اعتماد، هنجارها و شبکه هایی که همکاری و تعاون را برای نیل به منافع متقابل آسان می سازد. تعریف می کند(فیوسل، 2006). کلمن،سرمایه اجتماعی، را روابط میان اشخاص، گروهها و اجتماعات می داند، که اعتماد را شکل داده و کنش ها را تسهیل می کند. تعریف می کند(دانجو،2006). به اعتقاد کوهن و پروساک، سرمایه اجتماعی عبارت است: درک متقابل، رفتارها و ارزش های مشترک(اسمیت،2006).

سطوح تجزیه و تحلیل سرمایه اجتماعی

دانشمندان مختلف در مطالعات خود سرمایه اجتماعی را در سه سطح خرد، میانی و کلان مطرح نموده تقسیم بندی مشابهی نیز توسط دیوید هالبرن صورت گرفته که در آن بین سطوح خرد، میانه و کلان تمایز قائل می شود (آکدر و رابرتس، 2008).

. انواع سرمایه اجتماعی از دید پونتام

پانتام(2002). نیز سرمایه اجتماعی را به چهار دسته تقسیم کرده و اعتقاد دارد که این انواع مختلف سرمایه اجتماعی دارای تمایزات منحصر به فرد نیستند، بلکه آنها مکمل های یکدیگر هستند که از میان آنها می توان سرمایه اجتماعی را شناخت، با توجه به نظریات انواع سرمایه اجتماعی به شرح زیر است :

تئوری پیر بوردیو

بوردیو، جامعه شناس فرانسوی یکی از اولین نویسندگانی بود که تحلیلی سیستماتیک از ویژگی های سرمایه اجتماعی ارائه داد او می گوید: حاصل جمع منابع به صورت واقعی یا مجازی در بعد فردی یا گروهی در شبکه های ارتباطی کم سازمان یافته در دو خصلت اصلی شناخت و آگاهی متقابل در بحث سرمایه اجتماعی نفهته است …

تئوری رابرت پاتنام

پاتنام “1993 تا 1998” از محققین اخیر سرمایه اجتماعی است. تاکید عمده وی به تحوه ی سرمایه اجتماعی بر رژیم های سیاسی و نهادهای دموکرانیک مختلف است (اختر محققی، 1385). پاتنام (1384) در بررسی عناصر سرمایه اجتماعی اعتماد را از ارکان اساسی سرمایه اجتماعی دانست، اعتماد همکاری را تسهیل می کند و خود همکاری نیز تولید اعتماد می کند.

سرمایه مشتری

سرمایه مشتری به ارزش فعلی روابط سازمان با مشتریان و ارزش آتی این روابط اطلاق می شود. جوهر سرمایه مشتری در دانشی است که در کانال های بازرگانی و روابط مشتریان نهفته است.

بهره وری نیروی انسانی چیست؟

کمیت و کیفیت بازده فعالیت ها را از طریق مختف می توان افزایش داد، به عنوان مثال با توسعه ظرفیتها و یا از طریق مدرنیزه کردن و یا با کنترل محصول و مواد اولیه و خام و واسطه ای و یا با ارتقاء سطوح علمی و مهارتی نیروها و یا تامین نیزاهای اساسی کارکنان، می توان تغییراتی مطلوب را در نتایج فعالیتها بوجود آورد. بهره وری نیروی انسانی به جنبله ای از افزایش کمیت و بهبود کیفیت محصول (کالا یا خدمات) اطلاق می گردد که به واسطه ارتقای سطح کیفی و تلاش نیروی انسانی ایجاد شده باشند. مطابق این تعریف بین بهره وری و میزان بکارگیری توان های بالقوه و بالفعل افراد یک رابطه مستقیم بوجود می آید(صداقتی، 1391) هرچه درصد بیشتری از این توان ها به جریان انداخته شوند، می توان انتظار بهبودی بیشتری از بهره وری داشت. در واقع بهره وری نیروی انسانی با افزایش درجه اثر بخشی فعالیت ها، افزایش می یابد.

عوامل موثر بر افزایش بهره وری منابع انسانی

تمام مولفان این رشته تقریبا در این باب اتفاق نظر دارند که برای افزایش بهره وری نمی توان تنها یک علت خاصی را ارائه نمود، بلکه عنوان می کنند که ارتقای بهره وری را باید معلول ترکیبی از عوامل گوناگون دانست. شاید بهترین شیوه افزایش در بهره وری منابع انسانی، تجزیه و تحلیل عناصر تجسم یافته در نتیجه و بازده فعالیتهای انسان باشد.

عوامل انسانی موثر بر افزایش بهره وری سازمانها

این عوامل را می توان به روش های مختلف طبقه بندی کرد. این عوامل به دو دسته کلی، عوامل درون سازمانی و عوامل برون سازمانی تقسیم می شود.

. توسعه منابع انسانی

امروزه توسعه منابع انسانی و رابطه آن با بهره وری یکی از بحثهای مطرح در مدیریت منابع انسانی است. توسعه منابع انسانی به نحو گسترده ای به آموزش و توسعه توجه دارد و مبتنی بر مفروضات زیر است.

-افراد (نیروی انسانی) با ارزش ترین منبع سازمان هستند.

. نقشها و چالشهای جدید مدیریت منابع انسانی

سازمان ها برای رقابت کارآمد در اقتصاد دانش به نوعی از مدیریت منابع انسانی نیازمندند که مبتنی بر نقش باشد (یعنی همانند گذشته، به مسئولیت های وظیفه ای خاص وابسته نباشد) و مستقیماً در ایجاد قابلیهتا و توانمندیهای سازمانی، ایفای نقش نماید جهت ایجاد این قابلیتها، چهار نقش اساسی زیر ضروری است..

متخصص در کسب آرایش و آمادگی سریع:

 محیط با تغییر سریع که بسیاری از صنایع و سازمان ها با آن مواجه اند. نقش و چالش جدیدی برای مدیریت منابع انسانی وجود می آورد. این نقش عبارتند از متخصص در کسب آرایش سریع مزیت رقابتی حاصل ارائه محصولات جدید به بازار قبل از رقباست. تکنولوژی و روشهای مختلف ایجاد ارزش به رقبا اجازه می دهد تا به این مزیتها دست یابند و حتی فراتر از آن حرکت کنند

تاریخچه بهره وری در ایران

در مورد تاریخچه بهره وری در ایران و دنیا، زمان و تاریخ معینی را نمی توان تعیین کرد. ولی می توانیم سابقه آن را به نیاکان خود نسبت دهیم که بنابرنیاز خود از هرچیزی استفاده می نمودند، سعی می کردند بهره وری و صرفه جویی را در آن رعایت کنند. البته در آن زمان، این عمل بدون استفاده از دانش و در حد محدودی انجام می شد، بدون اینکه اهداف اقتصادی کشور مدنظر کسی باشد.

تحقیقات انجام شده در داخل کشور

خصرپور و همکاران(1393) تحقیقی تحت عنوان رابطه سرمایه اجتماعی و بهره وری کارکنان ادارات ورزش و جوانان استان آذربایجان غربی انجام دادند. که نتایج تحقیقات آنها نشان داد که بین هریک از ابعاد سرمایه اجتماعی (شناختی، ساختاری و ارتباطی) با بهره وری کارکنان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و هر یک از ابعاد سرمایه اجتماعی به طور مثبت و معناداری بهره وری کارکنان را پیش بینی می کنند.