مبانی نظری رضایت شغلی به همراه پرسشنامه
مقدمه
در اين فصل ابتدا مطالبي در مورد ادبيات نظري رضایت شغلی شامل تعاريف و مفاهيم رضایت، زمینه های تئوریک رضایت، انواع رضایت شغلی، مهارت های موثر در رضایت شغلی و… آورده شده، بعد در مورد رضایت در ورزشکاران و همچنین رضایت شغلی در مربیان مطالبی بیان شده است. در بخش پاياني فصل نيز پيشينه تحقيقات مربوط به متغيرهاي پژوهش در دو بخش تحقيقات داخلي و خارجي به ترتيب سال آورده شده است.
مفهوم رضایت شغلی
رضايت شغلي يكي از عوامل بسيار مهم در موفقيت شغلي است. رضايت شغلي عاملي است كه باعث افزايش كارآيي و نيز احساس رضايت فردي ميگردد. محققان ، رضايت شغلي را از ديدگاه هاي گوناگون تعريف نمودهاند. اكثر صاحب نظران معتقدند اگر شغل موردنظر لذت مطلوب را براي فرد تأمين كند، در اين حالت فرد از شغلش راضي است (زکی، 1380). از نظررابينز، «رضايت يا عدم رضايت شغلي طرز تلقي فرد نسبت به شغلش است كه بيشترين تحقيق درباره آن صورت گرفته است. بدون شك مديران بايد درباره رضايت و يا عدم رضايت كاركنان حساسيت داشته باشند (رابینز، 1385).
لافكوئيست و ديويس رضايت شغلي را به عنوان كنشي از هماهنگي ميان نيازها و ارزش هاي حرفه اي و فردي تقويت كننده كار تعريف می کنند (سلطانی، 1385).
عوامل موثر بر رضايت شغلي
محققان مدتها است در جستجوي تعيين علل اساسي رضايت از شغل در سازمان و اداره هستند؛ اما دستيابي به يك الگو جامع تجربي تحقق نيافته است. لذا در اين زمينه فقط به چند مورد مهم اشاره شده است. در زمينه رضايت شغلي متغيرها را ميتوان در چهار گروه كلي به شرح ذیل طبقهبندي كرد:1- عوامل سازماني ، 2- عوامل محيطي ، 3- ماهيت كار و 4- عوامل فردي
سابقه رضايت شغلی
ترز از دهة 1990 میلادی پژوهش هاي خود را در باره رضايت شغلي آغاز و بیان کرد كه بيشتر مفاهيمي كه در پيشينة مطالعاتي رضايت شغلي وجود دارد بر پاية: الف) ديدگاه اولية فرد در باره محيط كار، ب) نظريه هاي گوناگون روان شناسي و مديريت و پ) فنون مبتني بر تلقين هاي روان شناختي قرار داشته است؛ ولي هيچ كدام نمي توانند تبيين كنندة تمامي مؤلفه هاي پيچيدة رضايت شغلي باشد (مورهد، 1374).
ابعاد رضایتمندی ورزشکاران
ورزشكاران، بهره مندان و توليد كنندگان اصلي ورزش را درسازمان ورزشی تشکیل می دهند و از هر دو جنبه، در توفيق يا كاميابي اهداف سازماني تیم هاي ورزشي نقش اساسی دارند. بنابراين، بايد به نگرش های اين نیروی انساني مهم توجه زیادی شود
رضایت از عملکرد تیمی
به رضایت ورزشکاران از نحوه عملکرد تیم و میزان دستیابی تیم به اهداف تیم گفته می شود.پيامد هاي مشاركت ورزشي ممكن است از جنبه تيمي و فردي در نظر گرفته شود. يعني، يك ورزشكار ممكن استاز پيامد ها يا نتايج يك تيم به رضايتمندي برسد و پيامدهای تیم به او نیز تعلق بگيرد.
رضایت از عملکرد فردی
به رضایت ورزشکار از میزان عملکردش برای رسیدن به اهداف و میزان پیشرفتش گفته می شود .پيامد هاي فردي مشابه با پيامدهاي تيمي هستند. البته تفاوت هایي نیز وجود دارد. این پیامدها مشابه با پیامدهای تیمی به دو دستة
الف) پیامدهای تکلیف فردی و ب) پيامدهاي اجتماعی فردي تقسیم شده است.
رضایت از آموزش و تمرین مربی
رضایتی است که در اثر آموزش (تکنیک ها و تاکتیک ها) و راهنمایی های مربی در ورزشکار ایجاد می شود:
1– انتخاب استراتژي: موفقيت تيم هاي ورزشي تا حد زيادي به استراتژي هاي انتخابي مربي بستگي دارد.
مربیگری در ورزش
مربیگری شکلی از رهبری در ورزش هاست که در آن اهداف شناخته شده به طور هدفمند دنبال می شوند. هدف اصلی مربیگری بهبود اجرا در رقابت های ورزشی است. نقش مربی، مدیریت کردن فرایندهایی برای بهبود اجرا ست ، که روی توانایی های ورزشکار پایه گذاری می شود. شاخص اصلی این نقش کمک به ورزشکار برای ایجاد اجرای مناسب در زمان مناسب است (کروس 1999).
ارتباط مربی- ورزشکار
یک تیم ورزشی برای رسیدن به هدف خود باید یک گروه منسجم باشد و توانایی مقابله در برابر نیروهای خارجی را داشته باشد. رفتار مربی یکی از این نیروهای خارجی است که می تواند فشار بر تیم را زیاد کند یا اینکه هسته تیم را در کنار هم نگه دارد(انسجام تیمی) (حسین کشتان، 1386).
پیشینه داخلی
ستوده و همکاران (1391) در پژوهشی با عنوان بررسی رضایت شغلی و عوامل مؤثر بر آن در اعضاء هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی سمنان دریافتند که بالاترین میزان رضایت شغلی در حیطه ماهیت کار و کمترین میزان رضایت در حیطه حقوق و مزایا بوده است. در هیچ یک از حیطهها رضایت شغلی بین زن و مرد، سطح تحصیلات و همچنین درجات علمی تفاوت معناداری وجود نداشت.